Poprzez udostępnianie ptakom odpowiedniego pokarmu o odpowiedniej porze roku możesz pomóc im przetrwać okresy, gdy ich naturalny pokarm jest trudno dostępny, oraz przygotować się do sezonu rozrodczego na wiosnę.

W zamian będziesz mógł z bliska podziwiać ptaki, przylatujące do ogrodu w poszukiwaniu pokarmu.

W sklepach dostępne są różne mieszanki nasion dla ptaków, zarówno do karmników, jak i do karmienia na ziemi.

Małe nasiona, takie jak proso, przyciągają np. wróble, zięby, trznadle czy sierpówki. Duże nasiona i zboża, np. surowe płatki owsiane czy kukurydziane mogą być odrzucane przez wiele ptaków.

Nasiona słonecznika świetnie się sprawdzają przez cały rok. Zawartość tłuszczu jest większa w nasionach o czarnych łupinkach niż w tych w paski. Nasiona murzynka (olejarki abisyńskiej) są małe i czarne, zawierają dużą ilość tłuszczu. Są szczególnie lubiane przez szczygły i czyże.

Orzeszki ziemne są bogate w tłuszcze i lubiane przez sikory, dzwońce, wróble, kowaliki, dzięcioły duże oraz czyże. Nie dawaj ptakom orzeszków solonych ani prażonych, ponieważ sól je zabija. Źle przechowywane orzeszki ziemne mogą zawierać także wysokie stężenia naturalnych toksyn, które szkodzą ptakom, więc zawsze kupuj je od sprawdzonego sprzedawcy.

Kulki tłuszczowe są świetnym pokarmem na zimę. Przed ich podaniem usuń wszystkie plastikowe siatki i sznurki, w które ptaki mogą się zaplątać i zranić, a następnie połóż kulkę w karmniku lub innym pojemniku.

Możesz także sam przygotować smakołyk dla ptaków, zalewając roztopionym smalcem mieszankę ziaren, orzechów, suszonych owoców i płatków owsianych. Zmieszaj mniej więcej jedną część tłuszczu z dwiema częściami mieszanki. Wymieszaj wszystko dobrze w misce i zostaw do stwardnienia w pustej skorupie kokosa lub plastikowym pojemniku. Nie używaj do tego celu starego tłuszczu ze smażenia czy pieczenia, są one zbyt płynne i mogą ubrudzić pióra ptaków, poza tym zawierają szkodliwe dla ptaków przyprawy, np. sól.

Ułatw ptakom znalezienie pokarmu

Zostawiaj w ogrodzie przejrzałe lub uszkodzone jabłka i gruszki, zostawiaj też dla drozdów i kosów owoce, które same spadły z drzew.

Jeśli masz miejsce w ogrodzie, dosadź w nim krzewy, które produkują owoce jadalne dla ptaków: np. ostrokrzewy, głogi, jarzębinę, czarny bez, rokitnik czy krzew ognika.

Rośliny pnące, takie jak bluszcz, dają schronienie owadom i pająkom, na które poluje wiele małych ptaków.

Nasiona dzikich roślin, takich jak szczeć czy ostropest przyciągają zięby i inne ziarnojady. Możesz także w ogrodzie uprawiać słoneczniki lub ozdobne odmiany prosa i zostawiać ptakom możliwość wyjadania ich nasion.

Utrzymanie niskiej trawy oraz pozostawianie płatów gołej ziemi pozwoli drozdom, kosom, rudzikom i pokrzywnicom na szukanie dżdżownic i innych małych zwierząt.

Ptaki potrzebują wody do picia i do kąpieli. Zapewnienie im wody jest szczególnie istotne w czasie suchej i gorącej pogody, a także w zimie, gdy naturalne źródła wody są zamarznięte. Pojemnik na wodę powinien mieć łagodnie obniżające się krawędzie oraz chropowatą powierzchnię, tak by ptaki nie ześlizgiwały się do niego i nie utopiły się.

Higiena ptasiego karmnika

Gdy wiele ptaków przylatuje w jedno miejsce na jedzenie, stwarza to niebezpieczeństwo, że będą one się zarażać od siebie chorobami. Większość chorób przenoszonych jest przez odchody. Jeśli odchody chorego ptaka zabrudzą wodę lub pokarm, inne ptaki mogą się od niego zarazić.

Wskazówki jak zapewnić ptakom zdrowie

Zawsze na bieżąco usuwaj odrzucone lub zepsute jedzenie, ponieważ stanowi ono pożywkę dla bakterii, które mogą powodować choroby czy nawet śmierć ptaków. Jeśli część pokarmu regularnie się psuje, dawaj go po prostu mniej. 

Podawanie pokarmu na tacy jest lepsze niż karmienie bezpośrednio na ziemi, ponieważ  jest łatwiej zachować jej czystość. Pokarm pozostawiony na noc na ziemi może przyciągać gryzonie. 

Czyść i myj swoje karmniki i pojemniki na wodę regularnie (najlepiej przy wykorzystaniu 5%-owego płynu dezynfekującego) i przestawiaj karmnik w nowe miejsce co miesiąc. Pojemniki na wodę powinny być płukane codziennie, szczególnie w czasie ciepłej pogody.

Nie myj pojemników i karmników dla ptaków razem z własnymi naczyniami, używaj oddzielnych szczotek i gąbek. Używaj rękawiczek w czasie mycia, a także wtedy, gdy dotykasz chorego lub martwego ptaka. Po zakończeniu czyszczenia zawsze myj ręce.